Przemysł to od zawsze jeden z najważniejszych obszarów działania gospodarki w każdym kraju. Obecnie widać stały rozwój przemysłu na całym świecie, do czego niewątpliwie przyczyniły się nowoczesne technologie, coraz większy udział maszyn w przemyśle oraz szeroko pojęta automatyzacja. 

Maszyny odgrywają obecnie bardzo ważną rolę w wielu firmach produkcyjnych i nie tylko. Często skutecznie zastępują ludzi na różnych stanowiskach, a szczególnie przy wykonywaniu powtarzalnych czynności wymagających szybkości i precyzji. Użytkowanie maszyn wiąże się jednak z pewnymi obowiązkami, jakie musi spełnić dana firma oraz z zagrożeniami, które trzeba brać pod uwagę. Ma to ogromny wpływ na bezpieczeństwo pracowników oraz produkowanych wyrobów. 

Z tego też względu w miejscach, w których użytkuje się tego typu maszyny, konieczne jest przeprowadzanie regularnych kontroli i sprawdzanie stanu technicznego tych maszyn oraz tego czy spełniają one minimalne wymagania dla maszyn, jakie ustalone zostały przez obowiązujące w Polsce prawo.

Jakie wymagania muszą spełniać maszyny użytkowane w Polsce?

W Polsce obowiązuje szereg przepisów zawierających wymagania, jakie muszą spełnić maszyny, aby mogły być legalnie i bezpiecznie użytkowane. W przypadku starych maszyn, czyli takich, które zostały zakupione i oddane do użytku przed rokiem 2003, szczegółowe wymagania zawarte są w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. z 2002 r., nr 191, poz.1596 z późn. zm.). 

W przypadku nowych maszyn sprawa wygląda nieco inaczej, ponieważ tutaj obowiązują już inne wymagania, zawarte w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z 21 października 2008 roku w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn (Dz. U. z 2008 nr 199, poz. 1228 z późn. zm.) transponującego do prawa krajowego wymagania dyrektywy maszynowej 2006/42/WE oraz wymagania wynikające z odrębnych przepisów (jeśli mają zastosowanie).

W jaki sposób sprawdza się minimalne wymagania dla maszyn?

Zadbanie o bezpieczeństwo i higienę pracy podczas korzystania z maszyn przesyłowych jest priorytetem i powinno być przestrzegane przez wszelkie firmy działające na terenie Polski. Wymagania, jakie obowiązują w tym zakresie, wyznacza w głównej mierze dyrektywa 2009/104/WE, dotycząca minimalnych wymagań dla maszyn. 

W celu sprawdzenia tego, czy dana maszyna spełnia te wymagania, przeprowadza się profesjonalny audyt techniczny. Podczas tego procesu dane urządzenie sprawdzane jest pod kątem bezpieczeństwa, co pozwala określić czy może ono być użytkowane legalnie i bez żadnego poważnego ryzyka dla osób je obsługujących. 

Co jest niezbędne podczas sprawdzania czy maszyny spełniają minimalne wymagania?

W celu sprawdzenia, czy dana maszyna spełnia wymagania minimalne, jakie narzucane są przez obowiązujące w Polsce prawo, konieczne jest wykorzystanie odpowiednich metod oraz narzędzi służących do wykonywania profesjonalnych testów i pomiarów. Ponadto sprawdzeniu podlega również dokumentacja techniczna danej maszyny, którą musi zapewnić jej producent. 

Kto zajmuje się sprawdzaniem tego, czy maszyny spełniają minimalne wymagania?

Rozporządzenie, które reguluje kwestie dotyczące minimalnych wymagań, jakie muszą spełniać maszyny, nie określa, kto dokładnie powinien zająć się ocenianiem maszyn pod względem tych wymogów. Tego typu ocena powinna być jednak przeprowadzana przez osoby prawne lub fizyczne, które upoważnione zostały przez pracodawcę do relacji tego typu zadania. Mogą to być zarówno osoby zatrudnione w danym zakładzie pracy jak i osoby z zewnątrz. 

Bardzo ważne jest jednak to, aby taka osoba posiadała odpowiednie kwalifikacje do tego, aby móc w sposób rzetelny i prawidłowy przeprowadzić ocenę maszyn pod kątem minimalnych wymagań.  

Dlaczego sprawdzanie czy maszyny spełniają minimalne wymagania, jest tak ważne?

Sprawdzanie czy maszyny spełniają minimalne wymagania jest ważne, ponieważ pozwala to na uniknięcie problemów związanych z działaniem maszyny oraz zapewnia bezpieczeństwo dla pracowników i otoczenia. Jeśli maszyna nie spełnia minimalnych wymagań, może to prowadzić do problemów związanych z jej działaniem, takich jak np. niestabilna praca, niska wydajność lub różnego rodzaju awarie. 

Ponadto maszyny przemysłowe mogą być potencjalnie niebezpieczne, dlatego ważne jest, aby spełniały one minimalne wymagania dotyczące bezpieczeństwa, takie jak zabezpieczenia przed przeciążeniem, zabezpieczenia przed przypadkowym uruchomieniem itp.